بە درێژایی مێژوو زۆر سیاسەت بۆ لەناوبردنی گەلی کورد و وڵاتی کوردستان بەکارهێنراوە.
وەک: دابەش کردنی خاکی کوردستان، تێکدانی ژێرخانی ئابووری کوردستان، جینۆساید کردنی گەلی کورد و دروستکردنی ناکۆکی لە ناو ماڵی کورد و بچوک کردنەوەی گەلی کورد بۆ قەوم و بچوککردنەوەی وڵاتی کوردستان بۆ پارێزگای کوردستان و قەدەخە کردنی ناوی کوردی و ناساندنی گەلی کورد وەک ئێرانی و تورکی و عێراقی دوورخستنەوەی گەلی کورد لە زێد و خاکی خۆی، هەروەها داگیرکردنی مێژوو و کولتوور و وڵات و هونەر و ڕێگری کردن لە خوێندن و ئاخافتن بە زمانی کوردی و دەستبەسەرکردنی مامۆستایانی زمانی کوردیش یەکێکیترە لە سیاسەتەکانی دوژمن کە بۆ نکۆڵی کردن لە هەبوونی گەلی کورد بەکار دەهێندرێن .
زمانی کوردی زمانی نەتەوەیەکە و زمانێکی دەوڵەمەندە و پێکدێت لە چەند زاراوە و شێوەزار، لێکۆڵینەوە و بۆچونی زۆر لەمبارەیەوە هەیە بەڵام بە گشتی زمانی کوردی دابەش کراوە بۆ سەر چوار زاراوە:
(کورمانجی سەروو، کورمانجی ماچۆ، کورمانجی ناوەندی، کورمانجی خواریین)
هەر یەک لەم زاراوانەش بۆ چەندین شێوەزار دابەش دەبێت
( زاراوەی کورمانجی سەروو پێکدێت لە ١٢ شێوەزار- بن زار)
{هەکاری شەمدینانی،بادینانی،شکاکی،خوڕاسانی،بۆتانی،بایەزیدی،عەفرینی،جزیری،حەسەکەیی،سەرحەدی،شنگالی}
(زاراوەی کورمانجی ناوەندی پێکدێت لە ٦ شێوەزار- بن زار)
{موکریانی،ئەردەڵانی،سۆرانی،گەرمیانی،جافی،سلێمانی}
(زاراوەی کورمانجی خواریین، پێکدێت لە ٧ شێوەزار- بن زار)
{لوڕی،لەکی،کەڵهوڕی،بەختیاری،مامەسێنی،فەیلی،کەڕووسی}
(زاراوەی کورمانجی ماچۆ پێکدێت لە ٧ شێوەزار- بن زار)
{هەورامی،زازاکی،شەبەکی،یارسانی،باجەڵانی،زەنگەنەیی،براخؤیی}
زمانی کوردی زمانی دایکیی ئێمەیە و خوێندن بە زمانی دایکی مافی هەموو نەتەوەیەکە، زمانی ئێمە ناسنامەی ئێمەیە ،پێویستە هەموومان بە کوردی بئاخفین و بە کوردی بنوسین و بە کوردی بخوێنین.
هەر بۆیە ئەرکی سەرشانی هەموو لاوێکی کوردە بۆ پاراستنی زمانی دایکی زارایەک بێت بۆ نیشتمان.
Ez bi Kurdî dijîm Bi Kurdî dimirim / Bi Kurdî bersiva gora xwe didim, ez ê dîsa bi kurdî vejînim, Ji bo kurdên vê dinyayê dîsa rabim
Di dirêjahiya dîrokê de ji bo tinekirina gelê Kurd û Kurdistanê gelek polîtîka hatine meşandin. Wek: Parçekirina xaka Kurdistanê, têkbirina jêrxana aborî ya Kurdistanê, jenosîda gelê kurd û çêkirina aloziyên di nav mala kurd de.Ji bo qewm û piçûkkirina welatê Kurdistanê bo parêzgeha Kurdistanê, qedexekirina navê Kurd û nasandina gelê Kurd wek Îranî, Tirkî û Îraqî, dûrxistina gelê Kurd li ser xaka xwe û herwiha dagîrkirina dîrok, çand, welat û huner û
rêgirîkirina xwendin û axavtina
bi zimanê Kurdî û
destbiserkirina mamostayên zimanê kurdî jî siyaseteke din a dijmin e ku ji bo înkarkirina hebûna gelê kurd tê meşandin.
Zimanê kurdî zimanê neteweyekê ye û zimanekî dewlemend e û ji çend devokan pêk tê, li ser vê mijarê gelek lêkolîn û nêrîn hene, lê bi li ser hev, zimanê kurdî li ser çar devokan hatiye dabeşkirin: (Kurmanciya jorîn, kurmanciya maço, kurmanciya navendî, kurmanciya jêrîn)
Her yek ji van devokan li ser çendîn şêwazan hatiye dabeşkirin:
(Devoka kurmanciya jorîn ji 12 şêwazan pêk tê) {Colemêrg Şemdînanî, Badînanî, Şikakî, Xorasanî, Botanî, Bayezîdî, Efrînî, Cizîrî, Hesekî, Serhedî, Şeingalî}
(Devoka kurmanciya navendî ji 6 şêwaz û bin devokan pêk tê) {Mukriyanî, Erdelanî, Soranî, Germyanî, Cafî, Silêmanî}
(Devoka kurmanciya jêrîn, ji 7 şêwaz û bin devokan pêk tê) {Lorî, Lekî, Kelhorî, Bextiyarî, Mamesênî, Feylî, Kerûsî}
(Devoka kurmanciya Maçû li 7 şêwaz û bin devokan pêk tê)
{Hewramî, Zazakî, Şebekî, Yarsanî, Bacelanî, Zengeneyî û Axoyî}
Zimanê Kurdî zimanê me yê zikmakî ye û xwendin bi zimanê dayîkê mafê her neteweyekê ye, zimanê me nasnameya me ye, divê em hemû bi Kurdî biaxivin, binivîsin û bixwînin, Lewma erkê li ser milê her ciwanekî Kurd e ku bo parastina zimanê zikmakî xwe Zarayek be bo nîştiman.