لاوان ئاڵا هەڵگری خەبات و هیوای دوارۆژی وڵات
ئەوە کە دەگوترێ لاوان هیوای دوارۆژی وڵاتن شتێک نییە پێوێستی بە سەلماندن بێ بەڵکوو سروشتی ژیان وایە، بەڵام بۆ ئەوە ئەو هیوا وئومیدە بە لاوان بۆ دوارۆژی نیشتمان و وڵات بەباشی بێتە دی ،
کۆمەڵگا بە وتایبەتی دەسەڵات پێویستەو دەبێ لە هەموو بوارێک دا مجالی پەروردە وگەشەکردنی لاوان بخوڵقێنی . لە میژووی مرۆڤایەتیدا بەگشتی ولەسەردەمی ئیستادا بەتایبەتی ئەو راستیە دەبینین ئەو کۆمەڵگایانەی هەوڵیان داوە ژێنگەیەکی ئارام وپەروردەیەکی سالم بۆ لاوان بخوڵقێنن وخۆی تێدا ببینەوە کۆمەڵگای لە چەشنە رۆژ بە رۆژ لە هەموو بوارێک دا پێشکەوتنی بە خۆیەوە دەبینێ . لاوانی کوردستانیش بەدەر نیین لەو یاسایە، بەڵام بەداخەوە کوردستان بەدریژایی مێژوو داگیر کراو بووە وهەموو کات لە لایەن داگیرکەرانەوە بە هەموو شێوەیەک چەوسێندراوەتەوە ولە پێش هەموو شتێک دا هەوڵیان داوە بیر وفکری لاوانی وڵات بخەنە ژێر کاریگەری ئەندێشەکانی خۆیان ، بەڵام بیری نیشتمان پەروەری وکلتوری کوردایەتی ئیزنی نەداوە دوژمنان لەو بیرۆکەی خۆیاندا سەر کەون .
ئەگەر لاپەرەکانی مێژووی خوێناوی گەلەکەمان هەڵدەینەوە دەبینین ئەوە لاوانی کوردستانن کە خوێنی خۆیانبۆ پاراستنی شکۆی نەتەوایەتی وزیندوومانەوە و تێپەربوون لە داڵانە تەنگە بەرەکانی مێژوو، بەختی گەڵ ونیشتمان کردووە . بۆیە هەر کاتێک هەلێک رەخسا بێ لاوانی وڵات پاک ئامادەبوون بۆ قۆستنەوەی ئەو هەلە وهەوڵێان داوە شان بەشانی هەموو تاکەکانی کۆمەڵگای کوردەواری بەشدار بن لە گەشە پێدان وپاراستنی ئەو هەلە .بۆ سەڵماندنی ئەوقسەیە هیچ پێویست ناکا بۆ دوور بگەرێنەوە بەڵکوو لە مێژووی هاوچەرخماندا ئەو رۆڵ وکاریگەریەی لاوان دەبینین لە سەر پێشخستن وگەشە کردنی بیر وهەستی نەتەوایەتی بەتایبەتی لەو سەردەمەدا کە جیهان تووشیشەری ماڵوێرانکەری دووهەمی جیهانی ببوو و بەشێک لە خاکی رۆژهەڵاتی کوردستان کە دەکەوتە ناوچەی موکریان بە ناوەندیەتی شاری مەهاباد هێزی دەسەڵاتی پاشایەتی لێ نەمابوو وخەڵکی ناوچەکە بە هاوکاری یەکترو لە ژێر رێنمایەکانی قازی محەممەد(پێشەوا) کاروباری خۆیان رای دەکرد ولەونێوەدا لاوانیش بێکار دانەنیشتوون وهەوڵیان داوە بە چاولێکەری لاوانی حیزبی کۆمونیستی یەکیەتی سۆڤیەت رێکخراوێک دابمەزرێنن بۆ ئەوە لەو رێگای ئەو رێکخراوەیە خزمەت بە گەڵ ونیشتمان بکەن . مامە غەنی لە کتێبی ئاڵەکۆک دا باس لەپێک هاتنی ئەو رێکخراوەیە دەکا و دەڵی لە کۆتایەکانی سالی ١٣٢١ئەو رێکخراوەمان دامەزراند ولە مانگی خەزەڵوەری ١٣٢٣ دا ئەو رێکخراوەیە پێوست بوو بە کۆمەلەی ژێ _ کاڤ .
رەوتی رووداوەکان وپێویستی مێژووی وای کرد کە رێکخراوی کۆمەلەی ژێ _کاڤ کە رێکخراوێکی نهینی بوو لە یەکی خەزەڵوەری ١٣٢٤ ناوی خۆی بگۆرێ بە حیزبی دیموکراتی کوردستان بۆ ئەوەی بتوانیبە ئاشکرا وهەموو چین وتوێژەکانی کۆمەڵگای کوردەواری لە خۆی دا جێ بکاتەوە ولەو حاڵەتەدا سروشتییە رێکخراوی لاوانی سەر بە کۆمەڵەی ژێ _ کاڤیش تێکەڵ بە رێکخستنەکانی حیزبی دیموکراتی کوردستان بوون ولەو کاتەوە تێکۆشانی لاوان بە تەواوی ئاڵوگۆری بەسەرداهات ولە سەرکەوتن وشکانەکانی حیزبی دیموکراتی کوردستان دا بەشداربوو .
مێژووی پێک هاتنی رێکخراوی لاوان هەرچۆنێک بێ ناتوانرێ پێی لەو راستییە بنێین ئەو رێکخراوەیە لە سەردەمی کۆماری کوردستان ولە سەر دەستی پێشەوای نەمرمان وبە پشتگیری حیزبی دیموکراتی کوردستان روحی رێکخراوەیەکی زیندوو،وکاریگەری بە بەرداهات ولەو کاتەوە هەتا ئێستای لە گەڵ دابێ رێکخراوی لاوان پێ بەپێی حیزبی دیموکراتی کوردستان ولەژێر رێنوێنیەکانی ئەو حیزبەدا لە جووڵانەوەی مافویستی وئازادیخوازی گەلی کورد لە رۆژهەڵاتی کوردستان دا بەشدار بووە و بەدەیان ئەندامی چالاکی رێکخراوی لاوان لە بەرگی پیرۆزی پێشمەرگایەتی دا لە سەرنگەری دیفاع لە مان ومەوجودیەتی کوردوکوردستاندا شەهید بوون ویا لە زیندانەکانی رێژیمی دەسەڵاتداردا توشی ئەشکنجەی روحی وجەستەیی بوون و ئامادەبوون شەهید بن بەڵام چۆک بۆ دوژمن دانەدەن . هەر بۆیە حیزبی دیموکراتی کوردستان شانازی دەکا کە لە کوردستان وتەنانەت لە ناوچەکەش دا پێشەنگ بووە لە دامەزراندنی رێکخراوی لاوان وژنان و دەتوانین دامەزراندنی یەکیەتی لاوان بە یەکیک لە دەسکەوتە گرینگەکانی کۆماری کوردستان دابنیین .
لە کۆتایی دا لە ناخی دڵمەوە پێرۆز بایی ٢٢ی خاکەلێوە رۆژی دامەزراندنی یەکیەتی لاوان بە بەرێوەبەران وسەرجەم ئەندامانی ئەو رێکخراوە دەڵێم وهیوا خوازم رێکخراوی لاوان هەر وەکی لە مێژووی خۆی دا سەلماندوویەتی شوێنی پێگەیاندنی کادرو رێبەری بەتوانابێ بۆ حیزبی دیموکراتی کوردستان هەر وا پێشەنگ بێت لە پەروەردەکردن وپێگەیاندنی لاوانی کوردستان بۆ خزمەتی کردنی نیشتمانی خۆشەویستمان کوردستان
عومەر باڵەکی
٢٢/١/١٣٩٨