سەرلە بەیانی رۆژی پێنج شەمە 21/6/2018 بە بەشداری یەکیەتیی لاوان و رێکخراوەکانی ئەندام لە کۆمیتەی مەدیتەرانەی لاوانی ئینتێر ناسیۆناڵ سوسیالیست و بە سەرپەرەستی کۆمیسیۆنی یەکیەتیی ئورووپا، کۆنفڕانسی “رۆژهەڵاتی نێوەڕاست” لە وڵاتی ئیتالیا دەتی بەکارەکانی کرد.
کۆنفرانس لە لایەن ئانا پیرت شکالاڤا سکرتێری گشتی لاوانی ئینترناسیۆناڵەوە دەستی پێکرد،پاشان ماتیا زونیۆ وەک خانە خوێ و سەرۆکی گەنجانی دیموکراتی ئیتالیابەخێرهاتنی میوانەکانی کرد.
سکرتێری گشتی لاوانی ئینتێرناسیۆناڵ باسێکی گشتی سەبارەت بە کۆنفرانس، شێوازی بەرێوە بردنی کۆنفرانس و هەروەها پانێلەکانی کۆنفرانس پێشکەش کرد.
شاندی یەکیەتیی لاوانی دیموکراتی رۆژهەڵاتی کوردستان کە پێکهاتبوو لە بەڕێان هوومەن سەعدیە نوێنەری یەکیەتیی لاوان لە لاوانی ئینتێرناسیۆناڵ سوسیالیست و خاتوو سیلڤانا بایزیدپوور، لە کۆمەڵێک پانێلدا هەوڵیان دا باسەکانی تایبەت بە کوردستان بە گشتی و رۆژهەڵاتی کوردستانی بکەنە رۆژەڤ.
یەکەم پانێلی لاوان باسێک بوو لەسەر دۆخی کورد و رۆلی کورد لە رۆژهەڵاتی ناوین دا و هەروەها کورد وەک فاکتۆرو نموونەیەکی سەرکەوتوو لە سەقامگیری دیموکراسی لە رۆژهەڵاتی ناوین دا رۆلی هەبووە و ئاماژە بەوە کرا کە بە هێز بوونی کورد لە ناوچەدا نەک بە زەرەری هیچ وڵاتێک نیە بەڵکوو لە بەرژەوەندی وڵاتانی دراوسێ و ناوچەکە دا هەیە. خەباتی دەیان ساڵەی کورد بۆ یازادی دیموکراسی و ئاشتی نیشانێکی گەورەی ئاشتی خوازی و دیموکراسی خوازی گەلی کوردە.
پانێلی دووهەمی باسەکانی لاوان لە کۆنفرانسی لاوانی ئینترناسیۆنال سۆسیالیست دا تایبەت بوو بە کۆماری ئیسلامی ئێران و رۆڵی نەرێنی ئەم ولاتە لە رۆژهەڵاتی ناوین دا. لە پانێلەکەدا باس لەوە کرا کە ئێران بۆ دوور راگرتنی شەر لە ناو سنوورەکانی ئێران دا. دەست تێوەردانەکانی ئێران لە یەمەن، لوبنان، فلستین، سوریا و عێراق.
پانێلی سێیەم باسێکی ورد بوو لە سەر دۆخی رۆژهەڵاتی کوردستان، پرسی ئابووری لە رۆژهەڵاتی کوردستان و ئاماری بێکاری لە پارێزگاکانی رۆژهەڵات
پرسی زیندانیانی سیاسی و شێوازی بەرخوردی رژیم بە نسبەت بەندکراوانی کورد، و بەرز بوونی سزای سێدارە لە ناو بەندکراوانی کورد.
مافەکانی گەلی کورد و مافی دیارەکردنی چارەنووس لە لایەن گەلی کوردەوە پرسێکی تر بوو کە یەکێتی لاوانی دیموکراتی رۆژهەڵاتی کوردستان لە پانێلەکانی خۆی دا باسی کرد.
بەشێک لە بەرنامەکانی کۆنفرانس تەرخان کرابوو بە باس لە سەر کاری رێکخراوەیی، سازماندهی و بەرێوەبردنی چالاکی بوو کە لە لایەن رێکخراوی لاوانی سۆسیالیستی سۆئێدەوە پێشکەش کرا و لەوێ د ا باس لە کێشەکانی کاری رێکخراوەیی سیاسی کرا و کۆمەلێک رێکرا خرانە بەردەست بۆ بەهێز کردنی رێکخراوە سۆسیالیستەکان.
لە کۆتایی رۆژی یەکەمی کۆنفرانس دا کۆمیتەی ئامادەکاری بەیانامەی کۆنفرانس دیاری کران کە یەکێتی لاوانی دیموکراتی رۆژهەڵاتی کوردستان بەشدار بوو لە کۆمیتەکەدا و بەشێک بوو لە تیمی دارێژەری بەیانامەکەی کۆنفرانسی مێدیتەرانە و رۆژهەڵاتی ناوینی لاوانی ئینترناسیۆنال سۆسیالیست.
شایانی باسە رۆژی هەینی 22/06/2018 رۆژی دووهەم و کۆتایی کۆنفڕانس شاندی یەکیەتیی لاوان، هاوڕێ لەگەڵ رێکخراوەکانی تر بانگهێشتی پاڕلەمانی ئیتالیا کران و لەوێش کۆمەڵێک باس و بابەتی تایبەت بە رۆژهەڵاتی نێوەڕاست و کورد لەو نیوەدا و ئێران وەک وڵاتێکی نەحەواوە لەگەڵ نەتەوەکان هاتنە بەرباس.